Spis treści
Co to jest deklaracja do lekarza rodzinnego?
Deklaracja do lekarza rodzinnego, inaczej deklaracja POZ, to istotny dokument, który składasz w wybranej placówce POZ (podstawowej opieki zdrowotnej). Umożliwia ona zapisanie się do konkretnego lekarza, pielęgniarki lub położnej w ramach POZ, co jest niezbędne, by móc korzystać z:
- porad,
- badań,
- szczepień,
- uzyskiwania skierowań w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.
Obowiązująca od 1 lipca 2020 roku, deklaracja ta stanowi fundament dla dostępu do świadczeń zdrowotnych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).
Kto może złożyć deklarację wyboru lekarza?
Każdy, kto podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu w Narodowym Funduszu Zdrowia (NFZ), ma możliwość wyboru:
- lekarza,
- pielęgniarki,
- położnej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Ta możliwość dotyczy wszystkich, niezależnie od wieku. W imieniu najmłodszych pacjentów, decyzję o wyborze podejmują ich rodzice lub prawni opiekunowie. Kto konkretnie może skorzystać z tego prawa?
- osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenie,
- przedsiębiorcy prowadzący własną działalność gospodarczą,
- osoby bezrobotne zarejestrowane w Urzędzie Pracy, pod warunkiem, że odprowadzane są za nich składki zdrowotne,
- emeryci i renciści także mogą dokonać wyboru swojego lekarza POZ,
- w przypadku osób niesamodzielnych lub ubezwłasnowolnionych, deklarację wypełnia w ich imieniu opiekun prawny lub przedstawiciel ustawowy.
Jakie są rodzaje deklaracji do lekarza rodzinnego?
Zapisanie się do lekarza POZ jest teraz prostsze niż kiedykolwiek, oferując dwie wygodne opcje:
- tradycyjną ścieżkę – wystarczy wypełnić papierowy formularz i oddać go w rejestracji wybranej przychodni,
- e-deklarację – ta opcja pozwala na dopełnienie formalności online, za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP).
Po zalogowaniu się na swoje IKP, wystarczy wybrać preferowaną placówkę i konkretnego lekarza, a następnie wypełnić i zatwierdzić elektroniczny formularz. Obie metody gwarantują formalne zapisanie się do wybranego lekarza POZ, bez względu na to, którą z nich preferujesz. Pamiętaj także, że wybór lekarza rodzinnego jest całkowicie bezpłatny.
Jakie informacje muszą być zawarte w deklaracji?

Deklaracja wyboru lekarza rodzinnego to istotny formularz, którego prawidłowe wypełnienie jest kluczowe. Aby dokument ten był ważny, niezbędne jest zawarcie w nim konkretnych informacji. Jakie więc dane należy podać?
- Przede wszystkim, nie może w niej zabraknąć Twoich danych osobowych, takich jak imię i nazwisko, numer PESEL, data urodzenia oraz adres zamieszkania,
- bardzo przydatny jest również Twój numer telefonu, aby personel placówki mógł się z Tobą skontaktować,
- kolejnym ważnym elementem są informacje dotyczące samej placówki POZ – koniecznie wpisz jej pełną nazwę oraz dokładny adres,
- należy także wskazać dane wybranego przez Ciebie lekarza, pielęgniarki lub położnej – podaj ich imię i nazwisko oraz informację o specjalizacji danego lekarza – czy jest to internista, pediatra, czy lekarz innej specjalności,
- dodatkowo, musisz zaznaczyć, czy jest to Twój pierwszy wybór, zmiana dotychczasowego lekarza, czy też inna sytuacja, np. ponowny wybór po jakimś czasie – w przypadku zmiany warto krótko wyjaśnić jej powód,
- aby deklaracja była w pełni ważna, konieczne są podpisy – dokument musi zostać podpisany przez Ciebie (lub Twojego opiekuna prawnego, jeśli dotyczy) oraz przez osobę z placówki POZ, która przyjmuje Twoją deklarację.
Jakie są kroki do wypełnienia deklaracji wyboru?
Jak zapisać się do lekarza, pielęgniarki lub położnej POZ? Masz dwie opcje: tradycyjną, papierową, lub nowoczesną – przez internet.
Wersja papierowa:
- na początek potrzebujesz formularza. Znajdziesz go na stronie NFZ lub w rejestracji wybranej przychodni. Ważne: dla lekarza, pielęgniarki i położnej obowiązują osobne druki,
- uzupełnij go dokładnie, wpisując wymagane dane osobowe oraz informacje o placówce i personelu, którego wybierasz,
- nie zapomnij o podpisie! Potwierdza on Twoją zgodę na korzystanie z opieki danego specjalisty,
- gotowy formularz złóż w rejestracji przychodni i to wszystko!
E-deklaracja:
- zaloguj się na swoje Internetowe Konto Pacjenta (IKP),
- w profilu znajdź i wybierz opcję „Wypełnij deklarację”,
- wskaż przychodnię, do której chcesz się zapisać, a następnie konkretnego lekarza, pielęgniarkę lub położną,
- wypełnij formularz elektroniczny, upewniając się, że wszystkie informacje są poprawne,
- zatwierdź deklarację online – i gotowe! Została ona złożona.
Jakie są ograniczenia w wyborze świadczeniodawcy?

Wybierając lekarza rodzinnego, warto kierować się kilkoma istotnymi zasadami. Przede wszystkim pamiętaj, że:
- zmiana lekarza, pielęgniarki lub położnej POZ jest bezpłatna, ale tylko dwa razy w roku kalendarzowym,
- kolejne zmiany wiążą się już z opłatą, więc warto dobrze przemyśleć swój wybór,
- lekarze i pielęgniarki POZ mają określony limit pacjentów,
- jeśli go przekroczą, placówka może niestety odmówić przyjęcia Twojej deklaracji,
- sama placówka POZ ma 7 dni na rozpatrzenie Twojej elektronicznej deklaracji.
Dlatego, zanim ostatecznie zdecydujesz, dobrze jest upewnić się, czy wybrana osoba ma jeszcze wolne miejsca. Po upływie tego czasu, w przypadku braku odpowiedzi lub jakichkolwiek problemów, Twoja deklaracja może zostać odrzucona. Miej więc na uwadze ten termin, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji.
Jak działa Internetowe Konto Pacjenta w kontekście deklaracji?
Internetowe Konto Pacjenta (IKP) to niezwykle przydatne narzędzie, które znacząco ułatwia dbanie o zdrowie. Dzięki niemu możesz szybko i wygodnie złożyć deklarację wyboru lekarza POZ, bez konieczności osobistego udawania się do przychodni. Jak to działa w praktyce?
Po zalogowaniu się na swoje konto IKP:
- wejdź w zakładkę „Deklaracje”,
- wybierz opcję „Wypełnij deklarację”.
System poprowadzi Cię krok po kroku przez cały proces. Możesz wtedy wskazać preferowaną placówkę POZ, a także konkretnego lekarza, pielęgniarkę lub położną, którym chcesz powierzyć swoją opiekę. Po wypełnieniu i zatwierdzeniu formularza online, Twoja e-deklaracja zostanie przesłana bezpośrednio do wybranej placówki.
Placówka POZ ma 7 dni na rozpatrzenie Twojego wniosku. Pamiętaj, że jeśli zmienisz zdanie, możesz anulować e-deklarację w IKP, zanim zostanie ona zaakceptowana przez placówkę.
Zatem IKP to nie tylko oszczędność czasu, ale przede wszystkim komfortowy dostęp online do usług związanych z podstawową opieką zdrowotną.
Jakie uprawnienia ma pacjent w zakresie wyboru lekarza?
Pacjent ma zagwarantowane prawo wyboru lekarza, pielęgniarki oraz położnej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. To istotne uprawnienie, o którym warto pamiętać. Przy wyborze lekarza rodzinnego należy wziąć pod uwagę, że bezpłatna zmiana jest możliwa dwukrotnie w ciągu roku. Kolejne zmiany mogą wiązać się z dodatkowymi kosztami. Co więcej, masz swobodę wyboru innego lekarza POZ w przypadku zmiany miejsca zamieszkania lub sytuacji, w której dotychczasowy lekarz zaprzestanie świadczenia usług. W przypadku osób niepełnoletnich lub tych, które zostały ubezwłasnowolnione, ich prawni opiekunowie podejmują decyzję dotyczącą wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej, zapewniając im kompleksową opiekę zdrowotną.
Gdzie złożyć deklarację do lekarza rodzinnego?

Deklarację wyboru lekarza POZ możesz złożyć na kilka różnych sposobów.
- Najłatwiej jest po prostu udać się do rejestracji wybranej przychodni i tam dopełnić formalności – osobiście lub za pośrednictwem osoby, którą do tego upoważnisz,
- alternatywnie, możesz skorzystać z wygodniejszej opcji online, jaką oferuje Internetowe Konto Pacjenta (IKP). To rozwiązanie jest szybkie i niezwykle proste w użyciu,
- warto również sprawdzić stronę internetową Twojej przychodni, ponieważ niektóre z nich udostępniają specjalne formularze do pobrania i przesłania drogą elektroniczną. Upewnij się, czy Twoja przychodnia oferuje tę możliwość.
Jak często można zmieniać lekarza rodzinnego?
Zasadniczo, masz prawo do dwóch bezpłatnych zmian lekarza rodzinnego w ciągu roku kalendarzowego. To istotne uprawnienie każdego pacjenta, dające elastyczność w wyborze opieki. Kolejne zmiany w tym samym roku mogą wiązać się z opłatą, ale istnieją sytuacje, w których jej unikniesz. Na przykład, przeprowadzka zwalnia Cię z ponoszenia dodatkowych kosztów. Podobnie, jeśli Twój dotychczasowy lekarz zakończył praktykę, zmiana również będzie bezpłatna. Analogiczne zasady dotyczą także zmiany pielęgniarki lub położnej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.
Jakie są powody odrzucenia deklaracji?
Odrzucenie deklaracji przez przychodnię Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ) niestety się zdarza, a przyczyny bywają różne. Najczęstszym powodem jest przekroczenie limitu pacjentów przez lekarza, pielęgniarkę bądź położną – każda z tych osób może sprawować opiekę nad ściśle określoną liczbą pacjentów. Innym powodem może być brak uprawnień pacjenta do korzystania ze świadczeń zdrowotnych, na przykład z powodu nieaktualnego ubezpieczenia. Warto wiedzieć, że przy składaniu deklaracji online, placówka POZ ma dokładnie 7 dni na jej weryfikację. Jeśli w tym terminie nie zareaguje, deklaracja może zostać automatycznie odrzucona przez system. Dobrą praktyką jest, że przychodnia powinna zawsze poinformować pacjenta o przyczynie odrzucenia deklaracji. Taka informacja pozwala pacjentowi zrozumieć, dlaczego jego zgłoszenie nie zostało zaakceptowane.
Co zrobić w przypadku likwidacji przychodni?
W zaistniałej sytuacji masz pełne prawo do bezpłatnego wyboru nowego lekarza, pielęgniarki lub położnej w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ). Co istotne, ta zmiana nie jest wliczana do limitu dwóch bezpłatnych rocznych zmian, co oznacza, że możesz to zrobić bez obaw o jego przekroczenie. Aby nadal móc korzystać z bezpłatnej opieki POZ, konieczne jest złożenie nowej deklaracji wyboru w preferowanej placówce medycznej. To niezwykle ważne, ponieważ stanowi oficjalne potwierdzenie Twojej decyzji, informując jednocześnie daną przychodnię, że to właśnie tam chcesz się leczyć. Zatem pamiętaj o formalnym dopełnieniu tej procedury!
Jakie są różnice między deklaracją papierową a e-deklaracją?
Kluczowa różnica między deklaracją papierową a elektroniczną leży w sposobie jej złożenia. Tradycyjny formularz wypełniasz ręcznie i dostarczasz osobiście do swojej przychodni POZ. Natomiast e-deklarację składasz online, wykorzystując do tego Internetowe Konto Pacjenta (IKP). To rozwiązanie jest wyjątkowo komfortowe! E-deklaracja znacząco upraszcza proces zapisu, eliminując potrzebę wizyty w placówce. Zarówno forma papierowa, jak i elektroniczna posiadają pełną moc prawną. Po złożeniu e-deklaracji, przychodnia POZ ma 7 dni na jej weryfikację, a potwierdzenie wyboru lekarza lub pielęgniarki następuje drogą elektroniczną, co czyni całą procedurę szybką i nieskomplikowaną.
Jakie zmiany wprowadza rozporządzenie MZ dotyczące deklaracji?
Ministerstwo Zdrowia wprowadza nowelizację zasad dotyczących deklaracji wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, mającą na celu ułatwienie dostępu do świadczeń medycznych. Co konkretnie się zmienia?
- E-deklaracje: Możesz złożyć deklarację online, korzystając z Internetowego Konta Pacjenta (IKP),
- Szybsze przetwarzanie deklaracji: Przychodnie POZ będą szybciej przetwarzać Twoje deklaracje, co przełoży się na krótszy czas oczekiwania,
- Jednolity wzór deklaracji: Wprowadzono jednolity wzór deklaracji, co znacznie upraszcza proces jej wypełniania,
- Limity zmian lekarza: Masz możliwość dwukrotnej zmiany lekarza rodzinnego w ciągu roku bez ponoszenia kosztów,
- Przejrzyste zasady odrzucania deklaracji: Rozporządzenie precyzuje sytuacje, w których przychodnia może odrzucić Twoją deklarację, zapewniając informację o przyczynie takiej decyzji.
W rezultacie, te zmiany mają na celu usprawnienie całego systemu i zagwarantowanie pacjentom prostszego dostępu do lekarza POZ.
Czy wyboru lekarza można dokonać tylko raz?
To nieprawda! Masz prawo zmienić swojego lekarza rodzinnego, pielęgniarkę środowiskową lub położną środowiskową bez ponoszenia kosztów, ale możesz to zrobić maksymalnie dwa razy w ciągu jednego roku kalendarzowego. Zapamiętaj to!
Co się stanie, jeśli będziesz chciał/a dokonać zmiany częściej? Niestety, za każdą kolejną zmianę w tym samym roku kalendarzowym przyjdzie Ci zapłacić. Zastanów się więc dobrze, zanim podejmiesz decyzję.
Istnieją jednak sytuacje, w których możesz dokonać zmiany bez żadnych opłat, niezależnie od tego, ile razy w danym roku już to zrobiłeś/aś. Dzieje się tak na przykład, gdy:
- zmienisz miejsce zamieszkania,
- twój dotychczasowy lekarz przestał wykonywać zawód.
W tych przypadkach możesz spokojnie wybrać nowego specjalistę, bez względu na to, ile razy w danym roku korzystałeś/aś już z tej możliwości. To spore ułatwienie, prawda?